اگر بخواهیم به طور خیلی خلاصه تعریفی از وارنیش یا روکش ارائه کنیم، می توان گفت که وارنیش یک پوشش عایق به شکل لوله برای سیم، کابل یا شینه است که دارای انواع مختلفی از جمله وارنیش ساده، نسوز و حرارتی است. در ادامه قصد داریم به طور کامل با وارنیش حرارتی و کاربردهای آن آشنا شویم.
فهرست مطالب
وارنیش حرارتی چیست؟
روکش یا وارنیش حرارتی که با نام های شیلد حرارتی یا شیرینک حرارتی نیز در بازار شناخته می شود، یک لوله ترموپلاستیک است که هنگام قرار گرفتن در معرض گرما منقبض می شود. هنگامی که در اطراف سیم ها و اجزای الکتریکی قرار می گیرد، وارنیش حرارتی یک لایه محافظ ایجاد می کند و ممکن است قسمت‌هایی از سیم یا کل آن را بپوشاند.
به طور دقیق تر شیرینک حرارتی نوعی پوشش عایق برای سیم و کابل های بدون پوشش است. به دلیل استفاده پلیمر در این روکش ها، دارای خاصیت جمع شوندگی هستند؛ به این صورت که با ایجاد حرارت به جای سوختن، شروع به جمع شدن می کنند و به سیم یا کابل می چسبند. دیگر خاصیت مهم وارنیش حرارتی، حفاظت در برابر برق گرفتگی، سایش، ضربه، بریدگی، رطوبت و گرد و غبار است.
عملکرد وارنیش حرارتی به چه صورت است؟
وارنیش حرارتی که به آن شیرینک یا روکش حرارتی هم گفته می شود، نوعی روکش پلاستیکی است که موارد به کار رفته در آن، در مقابل حرارت، به جای سوختن شروع می کنند به جمع شدن؛ این مسئله هم به دلیل موارد به کار رفته در ساخت این نوع روکش است. معمولاً از وارنیش حرارتی برای محافظت از کابل و سیم ها استفاده می کنند. برای خرید کابل و سیم نیز می توانید به فروشگاه اینترنتی دیجی قطعه مراجعه کنید.
زمانی که پلاستیک وارنیش حرارتی از قالب بیرون می آید، دور کابل، سیم یا لوله قرار گرفته و به آن گرما وارد می شود، شروع به منبسط شدن می کند و قطر لوله حرارتی را افزایش می دهد. این لوله ترموپلاستیک منبسط شده در اطراف سیم ها یا سایر اجزای مورد نظر قرار می گیرد و تا دمای خاصی گرم می شود. گرما باعث می شود که لوله نرم شود، به اندازه اصلی خود بازگردد و به طور موثر سیم ها یا سایر اجزا را در یک لایه محکم از پلاستیک محافظ محصور کند.
مواد استفاده شده در روکش حرارتی
مواد مورد استفاده در وارنیش حرارتی بسته به کاربرد مورد نظر متفاوت است. وارنیش حرارتی را می توان از طیف گسترده ای از مواد ترموپلاستیک تولید کرد و اغلب با افزودنی ها ترکیب می شود تا ویژگی های خاص را افزایش دهد. مواد متداول مورد استفاده برای روکش حرارتی عبارتند از:
پلی الفین
پلی الفین به دلیل مقاومت حرارتی که دارد، محبوب ترین ماده برای لوله های جمع شونده است. این ماده گرانتر از PVC است اما می تواند در برابر دمای 125-135 درجه سانتیگراد مقاومت کند. این ویژگی آن را برای کاربردهای تولیدی، صنعتی و مکانیکی با دمای عملیاتی بالا ایده آل می کند.
پلی الفین با روکش چسب
برای ارائه روکش ایمن تر که در شرایط بحرانی نمی لغزد، سازندگان یک شیرینک حرارتی پلی اولفین با لایه داخلی چسب ایجاد کرده اند که ذوب می شود و به سیم ها و اجزای داخل روکش می چسبد تا فضاهای خالی را پر کند و با چسب اضافه شده، در برابر رطوبت و شرایط سخت از سیم و کابل محافظت بیشتری داشته باشد.
PVC
PVC ارزانتر از پلی اولفین است اما آستانه دمایی کمتری در حدود 105 درجه سانتیگراد دارد. پی وی سی بادوام، قوی و بسیار مقاوم در برابر سایش است. می توان آن را با شفافیت بالا، رنگ های روشن و کیفیت های ضد احتراق تولید کرد که آن را به گزینه ای بسیار متنوع و مقرون به صرفه برای کاربردهای در دمای پایین تبدیل می کند. سایر مواد مورد استفاده برای شیلدهای حرارتی عبارتند از خازن میکا و PTFE، FEP، الاستومرها، لاستیک سیلیکون و Viton®.
انواع وارنیش حرارتی
روکش حرارتی در دو نوع اصلی تک جداره یا دو جداره وجود دارد که به نام های نازک یا دو لا نیز شناخته می شود. روکش های تک جداره یا نازک، از نظر فیزیکی قوی قابل اعتماد و هستند و زمانی که نیاز به عایق الکتریکی یا محافظت در برابر سایش و فشار باشد، انتخاب خوبی است. در شرایطی است که محافظت در برابر خوردگی یا مهر و موم محکم، هدف اصلی است، روکش های دو جداره یا دو لا انتخاب بهتری است. وجود یک لایه چسب اضافی در داخل روکش، باعث محافظت در برابر رطوبت خواهد شد.
مشخصات فنی شیرینک حرارتی
حداکثر قطر و محدوده دما از جمله مشخصات عملکردی مهمی است که در هنگام جستجوی وارنیش حرارتی باید در نظر داشته باشید.
حداکثر قطر
برای وارنیش حرارتی، در واقع قطر بسته سیم ها و کابل هاست. قطر جمع شدگی نهایی لوله باید کوچکتر از جسمی باشد که لوله در اطراف آن جمع می شود؛ به این ترتیب لوله در اطراف جسم محکم می شود.
طول
این فاکتور طول کلی روکش حرارتی را توصیف می کند. یک رول بلند روکش اغلب می تواند به اندازه مشخصی برای کاربرد مورد نظر بریده شود.
محدوده دما: محدوده کامل مورد نیاز دمای عملیاتی محیط است.
دمای انقباض : دمایی است که در آن ماده شروع به تطبیق می کند.
نسبت انقباض : یک سیستم رتبه بندی است که تفاوت در نرخ انبساط و بازیابی را مقایسه می کند.
کاربردهای شیرینک حرارتی
محصولات قابل انقباض را می توان در تمام بازارهای عمده مانند صنایع خودروسازی، صنایع الکترونیک، نیروگاه ها، صنایع کابل و سیم، لوازم خانگی، صوتی و تصویری، توزیع برق، کشتی سازی، ارتباطات و مخابرات، صنایع خارج از ساحل، فضاپیماها، صنایع نظامی، صنعت هوانوردی، صنایع پزشکی، حمل و نقل ریلی و سریع، ساختمان و ساخت و ساز و بسیاری بازارهای دیگر یافت.
وارنیش حرارتی کاربردهای مختلفی در زمینه عایق بندی، اتصال، بسته بندی کابل، کد گذاری رنگ، کاهش فشار، علامت گذاری سیم، حفاظت مکانیکی، حفاظت از محیط زیست، حفاظت در برابر خوردگی و آب بندی رطوبت دارد. وارنیش حرارتی را می توان به جای روش های استاندارد برای عایق بندی، مانند نوار یا قالب گیری استفاده کرد.
نحوه انتخاب وارنیش حرارتی با اندازه مناسب
تعیین اندازه وارنیش حرارتی شما با قطر موادی که قرار است پوشش داده شود، تعیین می شود.
- عریض ترین قسمت کابل یا اجزایی را که می خواهید لوله وارنیش را روی آن اعمال کنید، اندازه گیری کنید.
- لوله ای را انتخاب کنید که تقریباً 20 تا 30 درصد بزرگتر از اندازه گیری انجام شده در مرحله یک باشد. برای انتخاب لوله مناسب، باید موارد زیر را بدانید:
- نسبت انقباض آن همانطور که در بالا ذکر شد، نسبت 2:1 نشان می دهد که لوله در هنگام اعمال گرما تقریباً به نصف اندازه خود کوچک می شود، در حالی که نسبت 3:1 به این معنی است که به یک سوم اندازه کامل خود کوچک می شود.
- ضخامت دیواره های لوله. این به طور معمول در میلی متر یا اینچ اندازه گیری می شود.
- “قطر داخلی (ID)” لوله پس از انقباض و همچنین “قطر داخلی منبسط شده” آن قبل از انقباض. اندازه گیری دوم همان اندازه گیری خواهد بود که روی برچسب نشان داده می شود.
- طول لوله را در نظر بگیرید. این مقدار در هنگام انقباض تا حدودی کاهش می یابد (معمولاً بین پنج تا ده درصد) و این باید هنگام انتخاب طول لوله در نظر گرفته شود تا از پوشش کامل اطمینان حاصل شود.
برای آسان‌تر کردن فرآیند انتخاب، نمودار زیر را برای نشان دادن هر اندازه‌گیری و اندازه مناسب برای کاربرد آن قرار داده‌ایم.
طرز استفاده ایمن از وارنیش حرارتی
هنگام استفاده از وارنیش حرارتی مهم است که با احتیاط پیش بروید و اقدامات ایمنی اولیه را برای جلوگیری از حوادث یا صدمات رعایت کنید. در ادامه نحوه استفاده از روکش حرارتی آورده شده است:
- با انتخاب روکش با اندازه مناسب با نسبت انقباض صحیح شروع کنید. وارنیش باید به راحتی سیم یا اجزای آن را قبل از اینکه در جای خود منقبض شود، بپوشاند تا پس از آن از محکم شدن آن اطمینان حاصل شود. به یاد داشته باشید که وارنیش هم در عرض و هم در طول آن خواهد بود.
- اگر قطعاتی که باید پوشانده شوند، امکان تغییر اندازه بعد از اعمال را دارند، با مقایسه قطر آن در هنگام انقباض (به نام قطر “بازیابی”) با اندازه آن قبل از کوچک شدن (به نام قطر “بسط یافته”) از قابلیت انبساط کافی لوله اطمینان حاصل کنید. دمای گرمایش توصیه شده برای لوله را بررسی کنید تا از اعمال ناهموار یا ذوب شدن روکش جلوگیری شود.
- طول مناسبی از لوله را با استفاده از قیچی استاندارد برش دهید و آن را روی اجزای هدف قرار داده یا بلغزانید. اکنون زمان گرم کردن روکش شیرینک یا وارنیش حرارتی فرا رسیده است. این کار را می توان با یک تفنگ حرارتی یا یک فر هیت شیرینک انجام داد؛ که البته مورد دوم ابزاری تخصصی برای اعمال حرارت دقیق تر و پیشرفته تر است.
- اگر از تفنگ حرارتی استفاده می کنید، گرما را در طول لوله به جلو و عقب ببرید و از ثابت ماندن در یک مکان خودداری کنید تا خطر سوختگی به حداقل برسد. این کار را تا زمانی ادامه دهید که روکش محکم بسته شود.
آیا می توان وارنیش حرارتی را برید؟
بله. در اکثر موارد، برای بریدن وارنیش حرارتی قیچی استاندارد و خط کش کافی خواهد بود، مگر اینکه به طول دقیق لوله نیاز داشته باشید، در این صورت از ابزار اندازه گیری دقیق تری استفاده کنید. برای لوله های ضخیم تر ممکن است به سیم برش یا انبر دست نیاز داشته باشید.
سعی کنید وارنیش را از طول برش ندهید؛ زیرا این کار بر استحکام و خاصیت ضد رطوبت آن تأثیر می گذارد و همچنین می تواند باعث پارگی شود.
چگونه می توان لوله های وارنیش حرارتی را جدا کرد؟
اولین قدم این است که انتهای روکش حرارتی را تعیین کنید. سپس آن را با انبر دست نازک بگیرید و به آرامی از محل اتصال جدا کنید. در نهایت لوله را با استفاده از تیغه جدا کرده و سیم را از اتصال برق دور نگه دارید.
مزایای استفاده از روکش حرارتی
از جمله مزایای منحصر به فرد وارنیش حرارتی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- محافظت در برابر سایش، ضربه و لبه های برش تیز
- دفاع در برابر آب، مواد شیمیایی، گرد و غبار و سایر آلاینده های نفوذی
- سازماندهی سیم ها و کابل ها در بسته های با قابلیت حمل آسان
- بافت صاف تر و ظاهری کامل تر
- عایق برق و حرارت
- پشتیبانی ساختاری پیشرفته برای فشار کمتر بر روی سیم‌ها، کانکتورها و قطعات
- سازگار با افزودنی های رنگی برای کمک به شناسایی سیم
وارنیش حرارتی کاربردهای بسیار زیادی دارد؛ هنگامی که به عنوان وسیله ای برای اتصال سیم ها به یکدیگر استفاده می شود، جایگزین مناسبی برای روکش کابل است. لوله‌های شیرینک محدوده دمایی بهتری داشته و توانایی بالایی برای جداسازی مواد اجزای سیم یا کابل دارند.
در این مطلب با عملکرد و نحوه استفاده و سایر مشخصات مربوط به وارنیش حرارتی آشنا شدیم. اگر در رابطه با این مطلب سوالی داشتید، حتما در قسمت نظرات سوال خود را مطرح کنید؛ کارشناسان ما در فروشگاه اینترنتی دیجی قطعه در اسرع وقت پاسخ خواهند داد. همچنین برای خرید انواع روکش حرارتی و اطلاع از قیمت وارنیش حرارتی در اندازه های مختلف، عبارت “خرید وارنیش حرارتی از دیجی قطعه” را در موتور جستوجوگر خود سرچ کنید.
یک دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
سلام
مقدار درجه ایی که میتونه تحمل کنه و منقبض نشه یعنی خشک نشه چه دمایی هستش؟